19 lutego 2020 roku w Sądeckiej Bibliotece Publicznej im. Józefa Szujskiego w Nowym Sączu miało miejsce niezwykle wydarzenie kulturalne – promocja książki autorstwa Anny Piątkowskiej i Katarzyny Pruszkowskiej-Sokalli „Ostatni sprawiedliwi. Rozmowy z Polakami, którzy ratowali Żydów podczas drugiej wojny światowej”. W spotkaniu uczestniczyła tylko jedna z Autorek A. Piątkowska oraz bohaterowie książki – Państwo Jarosz (Kazimiera i Józef), którzy wykazali się wielką odwagą w ocaleniu Żydów w okresie II wojny światowej. Jedna z ocalałych Anna Grygiel-Huryn również uczestniczyła w spotkaniu. Rozmowę z zaproszonymi gośćmi przeprowadzili Edyta Danielska i dr Łukasz Połomski.
Książka jest zborem rozmów z ludźmi, którzy w okresie wojny nie bali się bezinteresownie pomagać Żydom w ocaleniu, mimo że ryzykowali życiem. Nazywamy ich Sprawiedliwymi, bo w nieludzkich warunkach potrafili zachować do końca człowieczeństwo i pokazać, że miarę wszechrzeczy jest zawsze człowiek, bez względu na wyznanie czy światopogląd. Dzięki takim osobom jak Państwo Jarosz, wielu Żydom udało się przeżyć trudny wojenny czas. Taka pomoc to czyn bez wątpienia heroiczny. Za ukrywanie Żydów, a nawet za samą wiedzę o tym, gdzie mogą się ukrywać lub kto im pomaga, Niemcy karali śmiercią nie tylko Sprawiedliwych, a także ich rodziny, sąsiadów i znajomych.
Autorkom udało się napisać unikalną książkę, stanowiącą jedyny w swoim rodzaju dokument złożony z zapisków z rozmów ze Sprawiedliwymi, którzy ryzykowali wszystko, a przede wszystkim swoje życie, by ocalić osoby żydowskiego pochodzenia. Wyznania osób są przez każdego różnie opowiedziane, bo przecież każdy jest inny, ale wszyscy bohaterowie książki wyznawali wspólną wartość, że człowiek zawsze jest człowiekiem, bez względu na inne okoliczności, zawsze i wszędzie warto i trzeba być porządnym człowiekiem, bo wszyscy jesteśmy ludźmi. Zawsze należy o tym pamiętać. Sprawiedliwi zdali egzamin z człowieczeństwa i od nich możemy się tylko uczyć jak być człowiekiem.
Wielką zaletą promowanej książki jest prosty i emocjonalny język, taki, jak pełne emocji były wyznania bohaterów.
Wydarzenie, na którym byli obecni zarówno przedstawiciele Sprawiedliwych i Ocalonych oraz jedna z Autorek książki, honorowym patronatem objął Prezydent Nowego Sącza Pan Ludomir Handzel.
Źródło: UM Nowy Sącz